Woda gruntowa jest czynnikiem stwarzającym najwięcej zagrożeń dla podziemnych części obiektów budowlanych oraz części przyziemia. Badania gruntowo-wodne stanowią podstawę dla doboru właściwej metody hydroizolacji. Zły dobór izolacji powoduje powstawanie zawilgoceń, wykwitów solnych, przebarwień, łuszczenia się tynku, a w konsekwencji prowadzi do destrukcji ścian lub konieczności wykonywania remontów o dużej skali. Zawilgocenia mają również negatywne działanie na stan zdrowia użytkowników.
W zależności od rozpoznania warunków gruntowo-wodnych w obrębie podziemnej części obiektu stosowane są izolacje przeciwwilgociowe lub wodochronne.
- Izolacja przeciwwilgociowa wykonywana jest wówczas, gdy budynek posadowiony jest w gruntach przepuszczalnych (piaskach lub żwirach), powyżej poziomu zwierciadła wody gruntowej. Jest to tzw. lekka izolacja, która chroni przed wodą opadową i naturalną wilgocią gruntu.
- Izolacja wodochronna stosowana jest wtedy, gdy budynek posadowiony jest powyżej poziomu zwierciadła wody gruntowej, ale w gruntach nieprzepuszczalnych np. glinach (tzw. średnia izolacja). Taki rodzaj izolacji stosowany jest także wtedy, gdy fundament i ściany fundamentowe lub ich fragmenty są położone poniżej poziomu zwierciadła wody, niezależnie od rodzaju gruntu (tzw. ciężka izolacja). Izolacja ta musi tworzyć ciągłą oraz szczelną powłokę chroniącą obiekt przed oddziaływaniem wody. W takim przypadku należy również wykonać drenaż odprowadzający wodę, który powinien okalać cały rzut budynku i odprowadzać wodę do studzienki kanalizacyjnej.
W budownictwie jednorodzinnym dąży się do posadawiania fundamentów powyżej zwierciadła wody gruntowej, trzeba jednak wziąć pod uwagę jego wahania, które w zależności od pory roku mogą wynieść nawet 1,0 m. Należy pamiętać, że wykonanie nowej izolacji wodochronnej w istniejącym budynku oraz naprawa niesprawnej izolacji jest kosztowna, trudna technicznie i czasochłonna.